Her geçen gün ülkemizde meydana gelen trafik kazaları artmaktadır. Söz konusu trafik kazalarının olumsuz etkileri hem maddi hem de manevi olarak uygulamada karşımıza çıkmaktadır. Kaldı ki günümüzde trafik kazası her insanın başına gelebilecek olağan bir olay olarak nitelendirilmektedir. Bu nedenle trafik kazasına karışan veya maruz kalan kişilerin, meydana gelen trafik kazasındaki kusur durumları, hem teknik olarak hem de hukuken objektif bir şekilde ortaya konulmalıdır. Bu bağlamdan yola çıkarak bu yazımızda aydınlatmak istediğimiz konu, meydana gelen maddi hasarlı trafik kazalarında tarafların kusur oranına ilişkin itirazları üzerine olacak. Trafik kazalarında, kazanın meydana gelmesinde kimin ne kadar hatalı olduğu, SBM (Sigorta Birliği Merkezi) Tramer komisyonu, trafik görevlileri veya trafik bilirkişilerince belirlenmektedir. Trafik görevlileri, sigorta tramer komisyonu veya alanında uzman trafik bilirkişileri tarafından, ihlal edilen kurallar dikkate alınarak kazanın taraflarına kusur oranı atfedilmektedir. Trafik kazası kusur oranı, yaşanan trafik kazası sonrasında meydana gelen hasar, zarar ve kayıplara yönelik sorumlu tarafın belirlenip bu zararların tazmini yolunda önem arz etmektedir. Trafik kazasının meydana gelmesindeki kusuru da iki başlıkta inceleyebiliriz. Asli kusur ve tali kusur olmak üzere iki farklı kusur atfedilmiştir. Trafik kazasının meydana gelmesinde birinci derecede kural ihlali sayılan ihlallereasli kusur denilmektedir. Kazaya karışan taraflardan birinin kırmızı ışıkta geçmesi, taşıt giremez trafik levhasının yer aldığı alana girmesi gibi haller asli kusurlu sayılmakta iken; ikinci derece kural ihlali sayılan dur işaretinde durmamak, uykusuz ve yorgun araç kullanmak gibi kural ihlalleri de tali kusur olarak değerlendirilmektedir. Kusur türlerinin lafzından da anlaşılacağı üzere, trafik kazasına asli kusuruyla sebebiyet vermiş olan taraf daha kusurlu sayılmakta olup tali kusurlu sayılan tarafa daha az kusur oranı atfedilecektir. 2007 yılında yayınlanan genelgeyle birlikte yalnızca maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarında, trafik kazası tespit tutanağı artık trafik polisi tarafından düzenlenmiyor olup maddi hasarlı trafik kazalarında, tarafların, trafik kazası tespit tutanağını kendi aralarında anlaşarak düzenlemesi gerekmektedir. Bununla birlikte elbetteki bedensel hasarın meydana geldiği trafik kazalarında, tespit tutanağının trafik polisleri veya görevlileri tarafından tutulması zorunludur. Tarafların veya trafik polislerinin trafik kazası tespit tutanağını düzenlemesini müteakip olası bir uyuşmazlık halinde trafik kazası kusur oranı, kaza tespit tutanağı dikkate alınarak belirlenecektir. Kusur oranının alanında uzman bilirkişilerce belirlenmesi önem arz ettiğinden ve tarafların aralarında anlaşarak tuttuğu kaza tespit tutanağındaki veriler, kusur oranının belirlenmesinde teknik bilgiden yoksun olduğundan tarafların anlaşarak tuttuğu kaza tespit tutanağından yola çıkarak kusur oranı belirlenmesi hak kayıplarına yol açabilmektedir. Lakin maddi hasarlı trafik kazasında kusur oranının belirlenmesi için, taraflarca kaza tespit tutanağına itiraz edilmedikçe, SBM‘nin Tramer Komisyonu tarafından esas alınacak olan tek kayıt kaza tespit tutanağı olacaktır. Bu sebeple taraflar arasında uyuşmazlık bulunması veya taraflarca kaza tespit tutanağının yeterli görülmemesi halinde Sigorta Birliği Merkezi Tramer Komisyonunca belirlenecek kusur oranına karşı itiraz yoluna gidilmelidir. Kaza tespit tutanağına itiraz edilmediği takdirde, SBM tarafından taraflar için belirlenecek kusur oranlarına göre, sigorta şirketi, sigortalısı olan araç sürücüsüne ödeyeceği maddi ve manevi tazminat bedelini belirleyecektir. Peki kusur oranına itiraz etmemeniz halinde hangi sonuçlarla karşı karşıya kalabilirsiniz? Sigorta tramer komisyonu, Adalet Bakanlığınca belirlenmiş bilirkişilerden değillerdir. Bu sebeple SBM Tramer Komisyonu tarafından kusur oranı belirlemesinde yapılacak olan bir hatadan dolayı cebinizden daha çok para çıkabilecektir. Yani harcamak zorunda kalacağınız paralar, aracınızda oluşacak değer kaybı, zararınızın tazmin bedeli miktarları için; bir sonraki sigorta poliçesine yüksek bedeller ödememek için alanında uzman bir avukata danışmanız oldukça önemlidir. Ayrıca zamanaşımı veya hak düşürücü süreler karşısında, kusur oranına ne kadar süre içerisinde itiraz edilmesi gerektiğinin bilinmesi de önem arz etmektedir. Zira itiraz süresi, zamanaşımına uğramış ise bu durum karşısında tespit tutanağına itiraz etmek mümkün olmayacak; itiraz edilse dahi itiraz kabul görmeyecektir. Maddi hasarlı trafik kazalarında, tarafların kusur oranının belirlenmesinde önemli rol oynayan trafik kazası tespit tutanağına karşı, maddi hasarlı trafik kazaları için itiraz süresi 2 yıl; yaralamalı trafik kazaları için itiraz süresi 8 yıl; ölümlü trafik kazaları için itiraz süresi ise 15 yıldır. Bununla birlikte SBM’nin bünyesinde bulunan Tramer Komisyonunun belirlediği kusur oranına itiraz etmek için 5 iş günü içerisinde SBM’ye başvurmak gerekmekteyse de bu, trafik kazası tespit tutanağına karşı itiraz davası açılmasına engel bir durum değildir. Trafik kazası tespit tutanağına göre SBM tarafından belirlenecek kusur oranına itiraz etmek için Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulabileceği gibi genel yetkili mahkemelerde dava açmak da mümkündür. Okurlarımıza kazasız ve güzel günler dileklerimizle..

Kaynak Linki = https://www.adalyamedya.com/makale/hak-kaybina-ugramayin-81